《达呼尔满文故事集》转写及试译

封侯非我意

xutucin  oros niyalma emu minggan ninggun tanggv dehi ilaci aniya ci deribume dergi baru necime jiheci ebsi, tesei duyen coohai agvra de jobolon gashan be teisulehe sui akv urse oci uthai xi bai li ya i dergi ergi ba de bisire sahaliyan ulai harangga hinggan dabagan i jergi ba na de tecehe niyalma : solon, dahvr, orcin, fei ya ha, he  je i jergi geren aiman i urse kai! yaya ere jergi aiman i niyalma oci gemu jalan halame ere bolgo alin gincihiyan mukei saikan bade isandume teceme banjime gvnin cihai feliyeme feksime niyamniyame gabtame abalame butame banjihai umai mujilen joboxoro baita hacin akv bihe. damu oros niyamai dergi baru nicime jihe selei wahan de fehubume koro gosihon be alifi, dartai andande tehe boo efujeme geren ergengge wabure tuksicuke gashan de isinafi, songgoro jilgan bigan tala de jalume usacuka arbun duin ergi de sabuha. damu gidaxara hvsun elei amba oci iselere hvsun elei amba ombi. utala geren aiman i urse oros niyalmai necinjihe jobolon gashan be alifi, niyalma tome seyere mujilen giranggi umgan de dosifi, weihe saime nashvn be aliyame bihei dubentele ere korsocun be karulara jabxan tucinjihe. tere uthai geren aiman i urse gemu oros niyalma be kimun bata obume iseleme afaha. terei dolo dahvr aiman i niyalma geli cing gurun i oros be dailara coohai faidan de dosifi, ambula fafurxame gung gebu be ilibume weri de saixabume maktabuhangge ajige akv, damu ere colgoroko yabun ambula iletuhekvngge uthai dahvr niyalmai tecehe ba goro aldangga de guwabsi ulandurengge dembei mangga dade afame duleke baita be geli bithe hergen de ejeme arahakv, damu anggai gisun i teile amga jalan de ulame, cai, aiki omire ursei sidende ishunde gisurere julen gisun i teile oho.

  ere julen bithe oci daci nikan hergen i arahangge, uthai dahvr niyalmai afame duleke baita be gisurehe, ere julen be ubaliyambure siden jai xuwaselara erinde juwan ji fa siyan xeng ni ambula aisilaha be baha, gingguleme banihalambi. teisuleme tuwara mergen saisa se jorime tacibure be baimbi.

  butha gulu suwayan gvsai juwan jakvci nirui niyalma kuikejintai



序言  自俄罗斯人1643年起东侵以来，在他们无情的武器下遭受灾祸的无辜的人，就是索伦、达呼尔、费雅喀、赫哲等在西伯利亚东边黑龙江流域兴安岭一带聚居的众部族的人啊！这些部族的人，都世代聚居在这山清水秀的美丽地方，一直自由自在地奔走、骑射、渔猎，未曾有忧心之事来着。惟一遭受俄罗斯人东侵铁蹄践踏之苦，顷刻间致于家园毁坏、生灵涂炭的险厄境地，哭声遍野，凄惨之情见于四方。只是压迫的力量越强，反抗的力量越强，这些各个部落的人遭受俄罗斯人入侵带来的灾祸后，人人恨如骨髓，咬牙切齿等待时机,最终这个报仇的机会出现了,众部落的人立刻视俄罗斯人为仇敌进行了反击。这其中达呼尔人还加入清朝讨伐俄罗斯人的军队，奋勇战斗，建立功勋，旁人大加赞赏，只是这等卓越的表现没有大为彰显，因达呼尔人居于遥远之地，向别处流传着实困难，且战斗事迹又没有用文字记载，唯口口流传于后世，只成为了人们饮茶喝酒之际互相讲述的故事。

    这本书原本用汉语写就，讲述达呼尔人的战斗事迹，故事翻译过程中和出版之际，得到了庄继发先生的大力帮助，谨致谢, 请一观本书的众贤达指教。

    布特哈正黄旗第十八牛录， 胡格金台。

    2017年8月开始自学满语，这本《达呼尔满文故事集》内容相对浅显，自己借助词典磕磕绊绊读毕，激动之余，想着能不能转写和试着翻译一下，以来可以与大家作一分享和交流，接受大家的指教，二来自己也能在这一过程中强化自己的学习。

宜里恒

翻译的很棒，支持你，加油

黑萨满

不错，支持一个！这才叫学习。

封侯非我意

宜里恒 发表于 2018-2-10 06:27
翻译的很棒，支持你，加油

dabame maktaha

封侯非我意

黑萨满 发表于 2018-2-10 08:30
不错，支持一个！这才叫学习。

baniha

封侯非我意

hahi edun mangga orho:  uju:  batu facuhvn bade a lun be ucaraha

emu aniya tuweri inenggi xuin dobori juwe ilan ging ni xurdeme dahvr niyalmai isandume tecehe gaxan de holkonde niyalmai kaicara jilgan morin wahan i asuki sasa tucinjime ineku akjan akjara mederi murara i gese de niyalmai xan gemu lib seme dutu ome ,geli coko indahvn i balai fekuceme axaxara asuki jai hehesi juesei surere jilgan, jing ni amgame bihe haha sebe gvwacihiyalabume getebuhe.  tese dartai andande ilifi, uthai farhvn i dolo meimeni beyebe karmatara agvra: moo mukxan jergi kaka be jafafi gemu maikan ci sujume tucifi facuhvraha bade dobtolome dosifi oros coohai emgi afaha. oros jihe hvdukan ergen be aitubu seme surere jilgan xan de lakcarakv dosinjimbi, ere erinde geren urse teni oros coohai tabcilame jihe be saha, daci cib seme jenduken bihe gaxan tokso dartai andande encu arbun i kvbulime gelecuke ba oho. bisirele niyalma gemu halhvn mucen i dorgi yerhuwe i adali fathaxambi, damu ere ehe forgon ci ukame tucirengge umesi mangga, tuttu miyoocan de goiburakv oci, uthai tuwa de deijibumbi, udu huhuri jui seme inu guwebubure jabxan akv. ere fumereme afandure facuhvn de bisirele dahvr haha gemu tesei beye ergen be xeleme bata i emgi afanduhabi. terei dolo batu sere gebungge baturu asihan niyalma emteli beye ududu oros niyalma be sacime waha de guwa oros niyalma batu i ere gese  horon hvsun de gemu bektereme geleme uthai amasi marime burulaha.

   baru ere nashvn be amcame husutuleme afame ini booi urse be karmame emgi tuciki serede gvnihakv ini ama eme jai ini ahvn gemu buran taran samsime songko muru akv oho. ini non oci emteli beye ini fisai amala dahame jihe bihe damu nede geli saburakv oho. batu muterei teile den jilgan i hvlacibe karu jidere jilgan akv, yasa xadatala tuwahai bethe xadatala sujucibe ini booi urse be emu niyalma hono saburakv ,holkonde hanciki jiramin orhoi dorgici emu ajigen yadalinggv gingsire jilgan xan de dosinjiha, batu i gvnin de ere eici mini non ba min boljoci ojorakv seme bodofi uthai sujuhei fekucehei geneme siran siran i hvrame hendume: ba min ini beye ai bade koro baha seme tere sargan jui be tebeliyeme ilibume tuwaci tere sargan jui ini non  waka elemangga daci heni takarakv emu asihan siyoo jiyei, tere ilime muterakv ofi na de tuhekebi. batu i gvnin de niyalma be aituburengge oyonggo seme bodofi uthai tere sargan jui be unume emu asuki akv bade gajime sindafi ini beye dahvme da bade marime  ini booi urse be baime genehe.

   ere erinde abka ulhiyen i gereme oros niyalma de wabuha urse niyalmai giran baba de sabumbi. batu uthai bucehe niyalmai giran be emke emken i kurbuxebume tuwacibe ini booi ursei giran saburakv, batu i gvnin de eici booi urse weihun ukame tucike dere seme bodore de gaitai tere aitubuha sargan jui be gvniname uthai tere be sindaha bade marime genehe. batu tere bade isiname tuwaci tere sargan jui emgeri liyeliyehe ci geteme getuken oho. batu julesi ibeme fonjime hendume: sini beye feye bahao? tere sargan jui hendume: inu, mini emu bethe feye baha, te yebe oho, sikse yamji si mimbe ubade gajihao? batu jabume: je! daci mini non ubai hanciki bade beyebe daldame bihe, bi oros niyalma be boxome burulabuha manggi teni mini non be baire de i emgeri saburakv oho, elemangga simbe tubade teisulehe, uthai simbe unufi ubade gajiha, yargiyan i doro ufaraha seme batu jabure de tere sargan jui hendume: ai gisun! bi sini aitubuha de banihara ci tulgiyen ai gisun hendure ba bi seme a lun jabuha.

   batu fonjime: bi daci simbe takarakv, wesihun gebu fonjiki , tere sargan jui jabume: mini gebu a lun , uthai ici ergi tokso de tehe, meni boode oktoi puseli neihe, wesihun si ai ba i niyalma seme fonjire de, batu hendume: tuttu oci si uthai ha mi amji i sargan jui kai, te amji amu i beye ai bade bimbi? mini gebu uthai batu , meni boo ubaci goro akv. a lun hendume: sikse oros cooha tabcilame jihede , be gemu emgi bihe, damu eme mimbe neneme ukabuha, bi ekxeme sujure de mini bethe koro baha ofi feliyeme muterakv ofi jiramin orhoi dolo taka dosika, jabxan de sini aitubuha be baha, damu mini ama eme ai bade bisire be sarkv seme a lun soksime songgome uthai batu be baime imbe ini tokso de benebufi, ini ama eme be hahvme acaki sere de batu uthai a lun be unume alin i dalba be dulere de  holkonde udu yarfun be tuhebuhe ejen akv morin be sabufi batu uthai tutala morin be dalime emu kamni bade dosimbufi juwe morin be ilgame jafafi juwe nofi emte morin yalufi a lun i toksoi baru genehe, damu tokso de isiname tuwaci a lun i ama eme songko muru akv,  boo hvwa gemu facuhvn de efujehe. a lun emu derei songgome emu derei batu i baru hendume: nede baita emgeri ere  adali oho, oros niyalma geli jidere be boljoci ojorakv, muse hvdukan yabuci sain seme juwe nofi morin de yalufi facuhvn ci jailame yabure ursei feniyen de dosifi labdu tuksicuke duleme arkan seme ai hoi hoton de isinafi majige elhe oho.

    疾风劲草：第一章：巴图混乱之地遇阿伦

一个冬日的深夜二三更左右，达呼尔人聚居的村庄里突然人喊声，马蹄声一齐传出，就像雷鸣海啸般震耳欲聋，鸡飞狗跳的动静和妇孺的叫喊声惊醒了正在睡觉的男人们。他们立刻起来，黑暗中各自拿起棍棒等防身的武器，跑出帐篷，抄进骚乱的地方同俄罗斯人作战。“俄罗斯人来了，快救命”的叫喊声不绝于耳，这时大家才知道俄罗斯士兵来抢劫了,原本静悄悄的村庄转眼间变成了一副可怕的景象，所有人都急得像热锅上的蚂蚁，只是从这一险恶之际逃出去非常困难，（大家）不是被枪击中就是被火焚烧，即便婴儿亦未能幸免。在混乱中鏖战的所有达呼尔男人全都舍命与敌人作战，当中一个名叫巴图的英勇的年轻人独自砍死了好几个俄罗斯人,别的俄罗斯人在巴图如此威势之下全都惊慌的立刻回窜了。巴图想要趁机奋战将他的家人一同带出时，没想到他的父母和哥哥全都四散无踪了，他的妹妹原本独自跟在他的背后，现在也看不见了。巴图虽然竭力呼喊，但是没有回应的声音，虽然奔走查看直到眼疲脚乏，他的家人连一个也没看到。突然从附近的的密草之中传来一阵微弱的呻吟声，巴图心想这说不定是我妹妹巴敏，立刻一路蹦跳着跑了过去,不断地呼喊：“巴敏，你身上哪里受伤了”，把女孩儿抱起来一看，没想到不是他的妹妹，反而是一个素来毫不相识的年轻小姐，她站立不住，倒在了地上，巴图心想救人要紧，就把那个女孩儿背到了一个安静的地方放下，自己又回原来的地方寻找家人去了。

    这时天逐渐亮了，被俄罗斯人杀死的人的尸体随处可见，巴图立刻把死去的人的尸体挨个翻看，但没见到他的家人的尸体，巴图心想或许家人活着逃出去了吧，这时突然想起那个救了女孩儿，就向她被放下的地方返回了。到了那个地方一看，那个女孩儿已经从昏迷中苏醒了，巴图走上前去问道：你身上受伤了吗？那个女孩儿说道：是的，我的一个脚受伤了，现在好点了，昨天晚上你把我带到这里的吗？巴图回答道：是，原来我的妹妹在这地方附近藏身来着，我把俄罗斯人赶走后才要找我的妹妹时，她已经不见了，反而在那里遇见了你，就把你背到了这里，实在是失礼了。那个女孩儿说道：什么话！我除了感谢你的救助外还有什么可说的。巴图闻道：我原来不认识你，请问尊名？那个女孩儿回答道：我叫阿伦，就住在右边的村子里，我们家开了一个药铺，您是哪里的人？巴图说道：如此说来你是哈密伯父的女儿啊，现在伯父伯母在什么地方？我叫巴图，我家里这里不远。阿伦说道：昨天俄罗斯人来抢劫的时候我们在一块来着，只是母亲让我先逃，因为我急跑的时候脚受了伤，不能走路，暂时（躲）进了密草丛里，有幸得到了你的救助，只是不知道父亲母亲在哪里，说着呜咽起来，想求巴图把她送到她的村子里和父母汇合，巴图就背上阿伦，经过山边时突然看见几匹脱缰的没有主人的马，巴图立刻把那些马赶到了一个山口里，挑了两匹马，两个人各骑一匹向着阿伦的村子去了。只是到了村子一看，阿伦的父母无影无踪，家园全都毁于骚乱。阿伦一边哭着一边对巴图说：现在事已如此，俄罗斯人说不定还会来，我们快走为好。两个人骑上马加入避乱的人群，历尽艰险好不容易到了瑷珲城，稍微安稳下来

宜里恒

期待更新， taktu i ejen de baniha !

1115

达呼尔满文故事集有卖的吗

封侯非我意

jaici: weilei bade ahvn non seme hvlanduha
manju qing gurun oros niyalmai necinjire be safi hetureme afara be belheme ai hoi bade cooha fideme seremxere tuwakiyara i jalin hecen be belki obure labdu weilere niyalma be elbihe. batu a lun jai oros i facuhvn ci jailame jihe urse inu labdu ningge ere weilere kvwaran de gebu bolame dosika. batu a lun se asihan beye sain de weile weilere de heni joboro suilara ci sengguwerakv dade elemangga gvwa sakdaka eici yadalinghv urse de aisilame emgi bisire niyalma de saixabuhabi. ere erinde batu a lun juwe nofi emgi bisirengge weri i tuwara de ici akv seme gvnifi uthai ahvn non seme hvlanduha.
    清政府知道俄罗斯人的入侵后，为了截击（敌人），往瑷珲城调兵防守，招募了很多加固城墙的工人。巴图，阿伦和躲避俄罗斯人（带来的）混乱的人也有很多报名进入了这个工地, 巴图，阿伦年轻身体好，工作一点不怕辛苦, 而且又反过来帮助老人和体弱的人，受到了一起（工作）的人的赞赏。这时巴图，阿伦想着两个人在一起（生活）在别人眼里不方便，就以兄妹相称了。

封侯非我意

1115 发表于 2018-2-12 12:18
达呼尔满文故事集有卖的吗

站里有电子资源，实体书的话，这是台湾出版的，估计不太好买，淘宝上看看吧

1115

封侯非我意 发表于 2018-2-13 19:17
站里有电子资源，实体书的话，这是台湾出版的，估计不太好买，淘宝上看看吧 ...

电子之源有连接没

封侯非我意

1115 发表于 2018-2-22 08:11
电子之源有连接没

到资料下载板块里翻一翻，应该就找到了